Sinh ra và lớn lên trong một gia
đình có truyền thống kinh doanh, hết phổ thông, Lê Danh Hoàng theo học khoa
Kinh doanh quốc tế của Đại học Ngoại thương. Năm 2004,
khi còn là sinh viên năm thứ ba, trong một lần làm thêm với công việc hướng dẫn
đoàn doanh nhân và quan chức Indonesia tham dự hội chợ Vietnam Expo, Hoàng đã
gặp ông bà TS. sinh vật học Elisa Nugroho. Ông Nugroho lúc đó là Chủ tịch Hội
người nuôi yến Indonesia, và được coi là người phát minh ra nghề nuôi yến hiện
đại.
Nghề nuôi yến - Quyết định sớm, hoặc không bao giờ!
Ông Nugroho sang
Việt Nam tham dự hội chợ với ý định mở rộng thị trường và phát triển nghề nuôi
chim yến ở Việt Nam. Hoàng đã đưa ông bà Nugroho đi gõ cửa nhiều doanh nghiệp
để tìm hướng hợp tác, nhưng không thành. Khi ông bà
tiến sĩ về nước, Hoàng đánh bạo xin làm đại lý ở Việt Nam phân phối thiết bị
nuôi yến, mặc dù thực sự chưa biết sẽ bán cho ai, bán như thế nào...
Theo học
nghề nuôi yến trực tiếp cùng TS. E.Nugroho và TS. When Drato tại Indonesia và
hầu hết các nước Ðông Nam Á, Lê Danh Hoàng đã tiến hành nghiên cứu về điều kiện
tự nhiên và thói quen sinh học của loài chim yến ở Việt Nam. Luận văn
về tiềm năng và định hướng phát triển của nghề nuôi yến tại Việt Nam và bản đồ
chi tiết các tỉnh có thể phát triển nghề của anh được viết trong thời gian theo
học tại Hoa Kỳ được đánh giá cao.
Hoàng đã
thành lập trung tâm Eka Vietnam chuyên tư vấn nuôi yến vào năm 2005, và tiến
hành xây dựng thành công những mô hình nuôi yến trong nhà đầu tiên tại Việt
Nam. Anh đã tham gia vào nhiều dự án nghiên cứu đổi trứng chim yến cỏ và ấp
chim con cũng như tư vấn xây dựng nhà yến thành công cho nhiều khách hàng ở
Đông Nam Á.
Anh hiện
là Tổng giám đốc Công ty TNHH Thương mại - Dịch vụ - Xuất nhập khẩu Chấn Hưng
(yến sào Hoàng Yến). Và dưới đây là tâm sự của người đã có 7 năm trong nghề
nuôi và kinh doanh sản phẩm từ chim yến: “Tôi
bước lên máy bay sang Indonesia học nghề nuôi yến vào một buổi chiều tháng 3.
Dưới cánh máy bay là cả một vùng xanh mênh mông của rừng ngập mặn Cần Giờ,
những cánh đồng lúa mênh mông của Long An, Gò Công, và sông Sài Gòn, sông Vàm
Cỏ cùng muôn dòng sông uốn khúc.
Lòng tôi dâng lên một nỗi bồn chồn, không chỉ vì đây là lần đầu tiên ra
nước ngoài, mà còn vì trách nhiệm tôi đã đặt ra cho mình là phải mang một nghề
mới về cho Việt Nam. Đây phải là nghề có thể giúp tôi và nhiều người khác làm
giàu.
Bảy năm sau, trên vùng đất Cần Giờ dưới cánh máy bay ngày đó, giờ là
một làng nuôi yến với hàng trăm căn nhà yến. Công ty chúng tôi từ một nhóm ba người đã thành hơn 150 người, với hệ
thống nhà nuôi yến, xưởng chế biến và chi nhánh bán hàng toàn quốc.
Định kiến chim yến chỉ sống trong hang động gần biển đã ăn sâu vào tiềm
thức nhiều thế hệ người Việt Nam. Những ngày đầu khởi nghiệp, một trong những trở ngại lớn nhất của chúng
tôi là mọi người không tin rằng chim yến sẽ nuôi được. Chỉ khi chứng kiến tận
mắt những tổ yến trong nhà người ta mới tin.
Nguyên lý của nghề nuôi yến thực ra đơn giản như một điều tự nhiên là
nước sẽ chảy về chỗ trũng. Đó là tạo cho chim yến môi trường sống thật giống
môi trường ở những hang động tự nhiên. Sau đó dùng âm thanh bầy đàn gọi chúng về. Gặp môi trường sống thuận
lợi, chim yến sẽ ở lại và sinh con. Người nuôi chỉ cần đợi cho chim non biết
bay là có thể hưởng lợi từ thu hoạch tổ yến.
Bằng nghiên cứu nhiều năm trên hàng trăm căn nhà yến tự nhiên ở
Indonesia, TS. sinh vật học Nugroho đã chế tạo ra hàng trăm loại thiết bị khác
nhau để tạo ra môi trường sống thuận lợi cho chim yến, đồng thời ông cũng viết
hàng chục đầu sách về kỹ thuật này.
Những căn nhà yến nhân tạo đầu tiên của Việt Nam áp dụng kỹ thuật của
ông. Bằng những cải tiến và quy trình quản lý chặt chẽ hơn, hiện Hoàng Yến đã
sản xuất được tất cả các trang thiết bị cho nghề này, và xuất khẩu “ngược lại”
thị trường Indonesia.
Theo những thống kê chưa đầy đủ của Hoàng Yến, mỗi năm, người Việt Nam
tiêu thụ hàng trăm triệu USD giá trị tổ yến. Hàng trăm công ty, cửa hàng bán tổ
yến mọc lên như nấm sau mưa trên khắp những con phố của TP.HCM, Hà Nội đến các
thành phố khắp cả nước.
Tuy nhiên, thị trường lớn hơn gấp nhiều lần nằm ở Trung Quốc đại lục,
Đài Loan, Singapore, Hồng Kông, Nhật Bản, Hàn Quốc và các nước có người Hoa
sinh sống. Gần đây, Hoàng Yến cũng đã bán được tổ yến cho người Đức và Úc. Nhưng, với hàng vạn căn nhà yến đã và đang sắp mọc lên trên khắp Đông
Nam Á, liệu thị trường có hấp thụ nổi lượng sản phẩm?
Câu trả lời không nằm ở ý chí của nhà đầu tư hay quy hoạch của các
chính phủ. Nó nằm ở một đặc tính đơn giản của sự cân bằng sinh thái. Thuyết cân
bằng này cho biết, số lượng chim trên một đơn vị diện tích lãnh thổ sẽ cân bằng
với lượng côn trùng sản sinh tự nhiên ở lãnh thổ này. Nếu số lượng chim vượt
quá sẽ thiếu thức ăn và đàn chim tự khắc bị giới hạn. Indonesia và Malaysia với hàng trăm ngàn căn nhà nuôi yến ở mỗi quốc
gia đã sắp chạm mốc cân bằng sinh thái này. Chính vì vậy, sản lượng không tăng
nhiều trong những năm gần đây. Thậm chí một số vùng ở Indonesia còn chứng kiến
sự giảm sút của đàn chim.
Sự cân bằng này cũng khiến nhiều căn nhà nuôi yến tại những vùng như Gò
Công (Tiền Giang), Cần Giờ (TP.HCM) hay Sông Đốc (Cà Mau) đã không đạt kết quả
như mong đợi. Tỷ lệ thành công chỉ khoảng 30%, nằm phần lớn tại những căn nhà đã xây
đầu tiên trong vùng. Quá nhiều nhà nuôi trong một khu vực đồng nghĩa với tỷ lệ
thất bại tăng cao. Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy, chỉ nên có từ 10 - 20 căn
nhà nuôi yến tại một khu vực sẽ cho kết quả cao nhất.
Về khía cạnh quản lý, kinh nghiệm của Malaysia là một bài học đáng lưu
tâm. Họ không gõ cửa từng nhà, đếm từng tổ yến để thu thuế, vì điều này gần như
không thể thực hiện được. Thay vào đó, họ đánh thuế khoảng 35USD trên mỗi ký tổ
yến xuất khẩu. Do phần lớn sản lượng sản xuất của các nước Đông Nam Á cuối cùng cũng
sẽ xuất khẩu, nên đây là cách nhà nước vẫn thu được thuế trong khi người kinh
doanh được hoạt động hợp pháp và được bảo vệ.
Với vài ngàn căn nhà ở Việt Nam vào thời điểm tháng 8/2011, chúng ta
mới đi được khoảng 30% quãng đường phát triển nghề nuôi yến cho đến khi số
lượng nhà yến quá nhiều để đạt hiệu quả cao. Điều này sẽ xảy ra trong vòng
khoảng 5 năm tới. Các nhà đầu tư nếu có quan tâm đến nghề này, theo tôi, nên
quyết định sớm, hoặc không bao giờ!”.
0 nhận xét :
Đăng nhận xét